De ochtenden - Gert-Jan Segers

Gisteren sprak Gert-Jan Segers een zaal vol vrouwen toe, waaronder ik, op uitnodiging van vrouwenorganisatie “De Ochtenden”, onderdeel van de Ontmoetingskerk in Middelburg.

Segers is directeur van het wetenschappelijk instituut van de Christen Unie. Ik herinner hem ook nog als schrijver van het boekje “Overwinteren” (2000), een verhaal n.a.v. zijn (?) studentenleven.

Hij studeerde politicologie aan de Rijksuniversiteit in Leiden, woonde en werkte zeven jaar in Egyte, waar hij coördinator van een christelijk toerustingscentrum in Cairo was. Daarna vertrok hij voor een jaar naar Washington D.C., waar hij aan de John Hopkins University een master met als specialisatie westers-islamitische betrekkingen en het Midden-Oosten haalde.

Segers is getrouwd en vader van drie meiden.
Hij schrijft voor het Nederlands Dagblad, en is verbonden aan het EO-radioprogramma “Deze Week”.

Onderwerp voor deze dag: ”Hoe ga ik met mijn naaste om in een veranderende samenleving?”

Rond 1960 was Nederland nog een ‘blanke’ samenleving. Ondertussen zijn er 1,5 miljoen nieuwe Nederlanders bijgekomen, waarvan ongeveer 850.000 de islam aanhangen.

De kerkelijke context is in deze tijd totaal veranderd. Christenen zijn een minderheid geworden tegenover een seculiere meerderheid, in een multi-culturele samenleving.

De Islam is een anti-christelijke godsdienst, in tegenstelling tot het boeddhisme en hindoeisme, die te omschrijven zijn als niet-christelijk. Dit is zo gegroeid omdat de islam, die in de 7^de eeuw ontstond, voor zijn bestaansrecht moest vechten temidden van het christendom.

In de Koran staan veel christelijke verhalen. Maar volgens de islam is het niet waar dat Jezus Christus de zoon van God is, was Hij het ook niet die dood is gegaan aan een kruis, en is Hij zeker niet opgestaan.

Het is dan ook onmogelijk, om binnen de islam, God te leren kennen in zijn zoon Jezus Christus. En dat is nu juist de kern van het christendom. Hier draait alles om.
De apostel Paulus zegt dat wanneer je niet gelooft in de opstanding je geloof volkomen 'zinloos' is.

Segers nam de multiculturele ontmoeting tussen Jezus en de Samaritaanse vrouw in Johannes 4 als uitgangspunt voor de ontmoeting tussen christenen en moslims, vandaag de dag.  Er was toen, net als nu,  een kloof. Tussen Joden en Samaritanen. Jezus ontvluchtte die kloof niet, trok zich niets aan van de heersende tradities en obsessies met maagdelijkheid en reinheid tussen mannen en vrouwen, liet zich niets gelegen liggen aan godsdienstige, etnische en culturele verschillen. Hij koos een andere weg, namelijk dwars door Samaria, en ging het gesprek aan. Jezus zocht het contact, de ontmoeting.

Het is dus duidelijk wat christenen, als volgers van Jezus, te doen staan. Juist in een samenleving waar iedereen zich zo’n beetje uit het vaarwater van de positieve omgang met moslims lijkt terug te trekken, zouden christenen misschien het voortouw kunnen nemen, en laten zien dat het wel lukt om op een goede manier met elkaar om te gaan.

In het Nederlands Dagblad van 29 november werd de Christen Unie van Gert-Jan Segers nogal hard aangevallen door een lezer uit Dirksland, die vond dat zij veels-teveel de ogen sloot voor ‘de zwarte kant van de Islam’.

Segers ontkende dit ten stelligste: “Wie mij in de loop van de tijd heeft gevolgd kan weten dat ik ook de vinger leg bij de negatieve kanten van de Islam… als Christen Unie proberen wij altijd het smalle pad te bewandelen tussen uitsluiting en naieviteit”.

En zeker waren er deze morgen de verhalen over een christelijke collega in Cairo die het bij elkaar gebedelde geld van Gert-Jan Segers in eigen zak stak, over de haat-verhoudingen tussen christenen en islamieten in Egypte: christenen die zeggen dat de hel een goede plek is voor moslims, en islamieten die hun kinderen die christen worden bedreigen met de dood.

Overal waar in de wereld de grenzen langs de islam lopen zijn er brandhaarden: de Balkan – de Kaukasus – hindoeïstisch India – de katholieke Filippijnen – christelijk Indonesië – de oorlogen in Noord en Zuid-Sudan en Noord en Zuid-Nigeria.

Veel moslims denken dat het westen hen een kopje kleiner wil maken. Ze zijn Irak en Afghanistan al binnengevallen: die christenen met hun kruistochten.

Maar laten we vooral ook naar onszelf kijken: zo makkelijk als het is in Egypte een praatje te maken met mensen, zo moeilijk ligt dat hier, opgesloten als we zijn in onze comfort-zones.    

De Christen Unie komt op voor vervolgde christenen overal ter wereld, en staat voor politieke verantwoordelijkheid en geloofsvrijheid. De komst van de islam is problematisch en ingewikkeld. Maar de vrijheid die je zelf neemt, kun je een ander niet misgunnen. Vrijheid moet je niet inperken.

Het gaat mis als je de islam geen godsdienst, maar een ideologie noemt, zoals Geert Wilders doet. Dan komt de godsdienst- en onderwijsvrijheid in gevaar. Het is niet goed om een politieke strijd te voeren door middel van dwang en andere overheidsmiddelen. Het evangelie is niet gediend met onderdrukking, en een geestelijke strijd is niet te voeren met ongeestelijke middelen.

Ook al zullen we onze neus stoten; laten we vooral gewoon het gesprek aangaan.