Dossier Keulen. Historicus, schrijver en uitgever Perry Pierik (1965) heeft binnen no time ruim een dozijn deskundigen weten te verzamelen, die vanuit hun eigen specifieke vakgebied en/of expertise licht laten schijnen op de massa-aanrandingen in Keulen en andere grote steden tijdens de afgelopen jaarwisseling. De kwestie mag bekend worden verondersteld, dus die ga ik op deze plek niet nog eens uit de doeken doen – wie daar meer over wil weten verwijs ik naar de inleiding van “Keulen: Kalifaat Light en de Fallout van een conflict” die op internet beschikbaar is: zie hier. Het boek leest als een trein en omzeilt zowel linkse als rechtse emoties. Keulen: hoe te duiden en wat nu verder…
Dertien schrijvers, dertien opinies
Altijd een beetje ingewikkeld: een samenhangend relaas schrijven over een verhalenbundel dan wel een documentaire met verschillende artikelen. Dertien schrijvers, dertien opinies. Ik ga ze allemaal kort na, om daarna wat meer te vertellen over twee bijdragen die mij persoonlijk het meest boeiden.
Henri Beunders, hoogleraar Ontwikkelingen in de Publieke Opinie aan de Erasmus Universiteit, duidt de geschokte meningenmachine als ‘teleurgestelde liefde’, die zomaar om kan slaan in woede richting allochtonen. De factor vrouw. Het zijn vooral de vrouwen die vluchtelingen helpen. En nu dit…
Wim Couwenberg is directeur-hoofdredacteur van Civis Mundi en emeritus hoogleraar staats- en bestuursrecht. Hij laat zien hoe het westers-liberale beschavingstype tot universele norm is verheven, en vergelijkt de politieke islam met onze eigen christelijk-confessionele problematiek van de 19e en eerste helft van de vorige eeuw.
Anneke van Dok, onder andere oud-burgemeester van mijn eigen woonplaats, gaat in haar artikel in de (knellende) schoenen van burgemeester Henriette Reker van Keulen staan. Ze pleit voor onderwijs en nog eens onderwijs aan vluchtelingen. En verder: “… Mannen, die vrouwen weigeren een hand te geven, maar wel aanranden, horen in de gevangenis thuis en niet op straat. Dat moet op de eerste dag van aankomst glashelder zijn…”.
Koenraad Elst studeerde Sinologie, Indo-Iranistiek en Wijsbegeerte. Hij wijst op het westerse en islamitische cultuurverschil inzake de vrouw. Ook bij ons is er lang ongelijkheid geweest tussen man en vrouw, maar wel een positieve ongelijkheid. Galanterie dan wel hoffelijkheid tegenover vrouwen is een diep ingeslepen Europese waarde, want al bestaand van voor het christendom. Een Italiaans spreekwoord luidt: “Een vrouw mag je niet slaan, zelfs niet met een bloem”. Ook al komt in onze cultuur genoeg vrouwen- en kindermishandeling voor, toch voelen wij tot in onze westerse tenen dat dat ‘fout’ is. De affaire Keulen staat voor het tegenovergestelde: minachting tegenover de vrouw, en via haar ook tegenover de heidense beschaving. Arabische jongeren kennen van huis uit de praktijk van ‘al-taharroesj’, “… het collectieve ‘schrik aanjagen’, een ritueel waarbij de mannen de vrouwen laten voelen wat zij allemaal met hen zouden kunnen doen. Dat kan gaan van handtastelijkheden tot verkrachting. Binnen een bestaande moslimgemeenschap blijft het noodwendig oppervlakkig, want al die vrouwen behoren toe aan vaders of echtgenoten met wie je ook morgen nog moet omgaan. Gaat het echter om buitenstaanders, en zeker ongelovigen, dan steekt het niet zo nauw. De verkrachte vrouwen op het Tahrier-plein in het anonieme Caïro waren al islamitisch incorrect bezig, louter door alleen op stap te gaan en aan politiek te willen doen. Zij waren dus legitieme prooi, dat gold nog meer voor de westerse journalistes. In Keulen, met al die niets-vermoedende blonde lichtekooien, kon de pret niet op…”.
Derk Jan Eppink is senior fellow bij het London Policy Center in New York en columnist voor De Volkskrant en Elsevier. Volgens hem duwt Duitsland, vanwege zijn eeuwige schuldgevoel naar aanleiding van de Holocaust, met de slogans ‘Refugees Welcome’ en ‘Wir schaffen das’, Europa (weer) richting het ravijn. Een pleidooi voor realiteitszin.
Esther van Fenema, psychiater, zoekt in deze harde tijden geen huilerig mannetje die op zaterdag in een roze overhemd “… met kek montuur op de neus zijn bonsaiboompjes bijknipt in de zoveelste vinexwijk…”, maar een kerel met ballen, waar ze zich veilig bij kan voelen. Waarvan akte.
Robert Lemm, hispanist, historicus, vertaler en auteur van een dertigtal boeken, schrijft prikkelend over de teloorgang van het Westen en de opkomst van Eurabia. Eerder besprak ik van hem “Essays over de ziel”. Hij vergelijkt de toestand nu met de grote volksverhuizingen die zich eerder hebben voorgedaan in de geschiedenis; de Germanen die het Romeinse Rijk binnenkwamen en de indianen die aan de andere kant van de wereld onder de voet werden gelopen door kolonisten. Volgens hem heeft Europa geen gemeenschappelijke kern meer nu het christendom is verdwenen, is het alleen de economie dan wel het kapitaal dat ons nog bij elkaar houdt, en geld betekent per definitie ‘ieder voor zich’. De term ‘terrorisme’ is tekenend voor een nieuwe opvatting van ‘oorlog’. De rechtspraak van het Strafhof vindt hij uiterst selectief: “… de Taliban die hun land wilden bevrijden, van een corrupt, met het Westen gelieerd bestuur, heetten geen strijdende partij in een binnenlandse oorlog, maar terroristen. Dat wil zeggen: criminelen…”. En criminelen moeten worden berecht en gevonnist. Want ze plegen ‘misdaden tegen de menselijkheid’. Maar dat criterium blijkt niet toepasbaar op de grote mogendheden: de Amerikanen (Vietnam: Agent Orange, Guantánamo Bay: martelingen) of het Chinese Politbureau (Tianmen Plein bloedbad, bezetting van Tibet, concentratiekampen). Lemm schetst de verdeel- en heerstactiek van het Westen in het Midden-Oosten en veegt de vloer aan met de zogenaamd rechtvaardige oorlog die de hele regio heeft ontwricht. Nu we door eigen toedoen overstroomd worden met vluchtelingen eisen we dat ze zich aan onze ‘normen en waarden’ houden. Wélke ‘normen en waarden’? “… niet alle islamitische kritiek op het Westen is onjuist of onterecht. De moderne mens weet met zijn vrijheid geen raad. Zijn zogenaamde beschaving is een dun vernis waar de barbarij doorheen schemert…”.
Sid Lukassen, historicus en filosoof, ziet het voorval Keulen vooral als een dikke middelvinger van de islamitische man naar de westerse man, en doen de feministische door- en doorverwende westerse jongedames die ‘zichzelf hebben gevonden’ en neerkijken op mannen als ‘losers’, daar net zo hard aan mee (Sex and the City): “… Nu is het: 'Willen we gaan shoppen? Dan vragen we maar beter of Günther en Heimar meegaan, anders worden we lastiggevallen.' Daaruit volgt dat als ze Günther als boze blanke man wegzetten, hij weinig zin zal hebben om Heidi en haar vriendinnen te beschermen…”. Volgens hem gaat het niet om seks, maar om macht. Misschien is het gedrag in Keulen naar Arabische maatstaven juist wel stoer en mannelijk: “… Tekenend voor deze kloof is het antwoord van staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justitie): “Wie zich gedraagt zoals in Keulen is geen echte vent.” Dit heeft er alles mee te maken dat een invulling van masculiniteit cultureel bepaald is…”.
Luc Pauwels, historicus en cultuuranalist, steekt van wal over ‘politieke correctheid’: “… Vrijheid van meningsuiting wordt vrijheid van toegestane meningsuiting…”.
Emerson Vermaat was jarenlang verslaggever bij EO-Tijdsein en 2Vandaag. Hij publiceerde veel artikelen en boeken over criminele netwerken en terrorisme. Evenals sommige agenten noemt hij de overvallen op vrouwen ‘een nieuwe dimensie in de misdaad’. Hij vertelt over zijn onderzoeken naar ‘no-go-areas’ in grote Duitse steden waar volkomen anarchistische parallelle samenlevingen zijn ontstaan, bevolkt door bendes zonder enig respect voor vrouwen, de staat en de politie: “… Vrouwen worden verkracht, mishandeld of zelfs verminkt. ‘Focus’ drukte een foto af van leden van ‘een grote Arabische familie’ in Berlijn, die met een machete de duimen van een vrouw afsneden, ‘als waarschuwing aan concurrenten’…”. Hij wijst op het in de islamitische wereld wijdverbreide zogeheten ‘copy-catgedrag’: “… het kwaad van de verkrachting en de terreuraanslagen is zó aanlokkelijk dat het aanspoort tot nabootsing. Zoals de bekende Zwitserse psychiater Carl Gustav Jung in 1945 al schreef: ‘Der Anblick des Bösen zündet Böses in der Seele an.’ (‘Het aanschouwen van het kwaad steekt het kwade in de ziel aan.’) Jung schreef dit in de zomer van 1945 naar aanleiding van de grootschalige (oorlogs)misdaden van de nazi’s…”. Emerson Vermaat schrijft dat er andersom, in Duitsland, ook ‘vrij veel geweld’ voorkomt tegen asielzoekers en niet-westerse migranten (waardoor het ‘doofpotbeleid’ ook wel weer een beetje te begrijpen is).
Zachte krachten
En dan nu het stuk dat mij het meest verraste: dat van Salima el Musalima. Ik wist niet dat het bestond: een vrouwelijke imam. Dat is ze dus en ze drijft de eerste online vrouwenmoskee van Nederland en de wereld, waarin ze iedere vrijdag een preek geeft. Haar naam is een knipoog naar Theo van Gogh’s “De Gezonde Roker” en betekent “De Gezonde Moslima”. Ze is van huis uit beeldend kunstenaar met een specifieke interesse in de Arabische wereld en wil op haar manier een steentje bijdragen aan de renaissance van de moslimwereld. Ze vertelt over haar bezoek aan de Grande Mosquée van Parijs na de aanslagen op Bataclan. Hoe dichter ze de moskee nadert, hoe meer islamitische bedelaars ze tegenkomt. Ze vindt dat een slechte zaak, volgens haar schrijft de Profeet voor dat je moet werken voor je geld. Later hoort ze dat niet alles is zoals het lijkt: veel bedelaars zijn in feite verklede Roemeense christenen. Sommige oude vrouwen laten zich zelfs met een taxi naar de moskee brengen. Het bedelen blijkt zo lucratief dat ze zich dat kunnen veroorloven. Vervolgens wordt ze de moskee zo ongeveer uitgejaagd omdat ze een hoed draagt in plaats van een sluier. Daarop besluit ze de imam van de moskee op te zoeken. Een hele sympathieke, jonge, verlichte gelovige, die het ook allemaal wel anders wil, maar die tegen de vastgeroeste tradities in, moet roeien met de riemen die hij heeft. Ze vertelt dat ze een brief heeft gekregen van ene Khaled uit Riyad in Saoedi-Arabië met de vraag wat zij zou doen om de Arabische wereld te reformeren als zij president van alle Arabische landen zou zijn. Daarop schrijft ze een soort manifest dat me deed denken aan Ayaan Hirsi Ali en haar boek “Ketters. Pleidooi voor een hervorming van de islam” en aan
burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam, die gelooft dat vrouwen het geweld kunnen keren in samenlevingen die ontregeld worden door agressie, wreedheid en terreur. ‘De zachte krachten zullen zeker winnen’, zei de laatste in het avondvullende televisieprogramma Zomergasten van 31 juli 2015.
Januskop
Het boek sluit af met een buitengewoon genuanceerd essay van theoloog, godsdienstfilosoof en historicus Leen den Besten. Hij gaat in op de vraag of religie inderdaad de wortel is van alle kwaad, zoals steeds meer mensen menen. Als alle religie zou verdwijnen, zou het dan eindelijk vrede op aarde worden? Manifeste atheïsten als Richard Dawkins, Sam Harris, Michel Onfray en in mindere mate Paul Cliteur menen van wel. Den Besten gelooft daar niets van. De grootste vervolgingen en massamoorden zijn niet in naam van een religie gepleegd maar van fervent atheïstische ideologieën als het stalinisme, nazisme en maoïsme. De cijfers tarten elke beschrijving. Religie is ook bijna nooit de enige of zelfs maar de belangrijkste oorzaak van geweld. Armoede, corruptie en politieke instabiliteit spelen vaak een grote rol. Den Besten legt de vinger vooral bij het utopische denken: “… Vaak is een van de belangrijkste oorzaken van het gebruik van buitensporig geweld door jihadistische bewegingen en ideologisch gemotiveerde groepen het hebben van een utopistische ideologie, een geschiedfilosofie waarin de mensheid zich, via een strijdbare avant-garde, de weg moet banen naar de ideale (seculiere dan wel religieuze) wereld. Hoe vaak hebben we het al gezien. Uit naam van het eigen onbetwistbare gelijk, de eigen utopie, werd ieder die de realisering van die utopie in de weg stond of verondersteld werd te staan, te vuur en te zwaard bestreden…”. Religie heeft inderdaad een januskop: “… Religie kan fungeren als kracht ten goede en als kracht ten kwade. Welke kracht zegeviert, hangt niet van de religie af, maar van de aanhangers van die religie…”.
Keulen in de media
Tenslotte noem ik Annabel Junge nog even. Zij is auteur en onderzoeker op het gebied van WO II, en dan met name de rol van vrouwen in die tijd. Ik besprak eerder van haar “Girlpower in de Tweede Wereldoorlog”. Junge verzamelde voor “Keulen: Kalifaat Light en de Fallout van een conflict” een serie quotes die samen een goed beeld geven van de manier waarop de media zijn omgegaan met het drama Keulen. Daarnaast schreef ze een chronologie waarin de gebeurtenissen op Oudejaarsavond en de ontwikkelingen van dag tot dag zijn weergegeven.
Verder zijn aan diverse artikelen foto’s, eindnoten en een leeslijst toegevoegd. Tevens is het boek voorzien van een uitgebreide bibliografie en een kopie van een fragment van een uitgelekt politierapport inzake Keulen. Alles bij elkaar biedt het een ongewoon breed scala aan informatie: petje af. Er staan wat storende taalfoutjes in, maar de prijs blijft dan wel weer binnen de perken…
Uitgave: Aspekt – 2016, 224 blz., ISBN 978 946 153 940 3, € 14,95
Rechtstreeks bestellen: klik hier
Geen opmerkingen :
Een reactie posten