Het Isisgeheim – Jeroen Windmeijer & Jacob Slavenburg

 

Niet alleen Gerard Reve - zie mijn vorige blog – maar ook de Italiaanse hoofdconservator Egyptische kunst Arianne Esposito van het Leidse Rijksmuseum van Oudheden wordt in de thriller “Het Isisgeheim” van Jeroen Windmeijer (1969, cultureel antropoloog) geobsedeerd door de godin Isis. Het leuke van de boeken van Windmeijer is dat het thrillergehalte wel meevalt, of tegenvalt zo je wil, maar ze daarentegen wel een hoge dosis bizarre informatie verstrekken. Daar moet je van houden. Dat doe ik. Door cultuurhistoricus Jacob Slavenburg (1943), expert op het gebied van het vroege christendom, gnosis en mystiek in te schakelen, worden zijn boeken inhoudelijk natuurlijk alleen nog maar sterker. Slavenburg in een nawoord achter in het boek: “… In mijn onderzoek naar de antieke mysteriën kwam ik telkens maar weer Isis tegen, de Egyptische moedergodin en dat fascineerde mij enorm. Het beeld van Isis die de borst geeft aan het kindje Horus dat bij haar op schoot zit, heeft model gestaan voor latere christelijke kunstenaars die Maria samen met Jezus in exact dezelfde positie afbeeldden. Het wonderlijke is dat schilderingen van Isis nog altijd bepaalde vertrekken in het Vaticaan verluchten en dat tijdens de Franse Revolutie in Parijs een groot beeld van haar werd opgericht…”. Zo gek is het dus niet dat Reve in “Moeder en Zoon” een link legt tussen Isis en Maria. Eerder besprak ik van Jeroen Windmeijer: “Het Pilgrim Fathers complot” en “Het Evacomplex”. 

 

Ik ben Isis

Het boek begint met een proloog dat de Isishymne op een stèle in Memphis uit de 2^de eeuw voor Christus bevat (vertaling Roelof van den Broek): “… Ik ben Isis, de heerseres over ieder land, en ik ben opgevoed door Hermes, en ik heb samen met Hermes het schrift uitgevonden… Ik ben de vrouw en de zuster van koning Osiris. Ik ben het die vruchten voor de mensen gevonden heeft. Ik ben de moeder van koning Horus. Ik ben het die in de Hondsster opgaat. Ik ben het die door de vrouwen de Godin wordt genoemd… Ik heb de banen van de sterren aangewezen. Ik heb de loop van de zon en de maan voorgeschreven. Ik heb de zeevaart uitgevonden. Ik heb de gerechtigheid sterk gemaakt. Ik heb vrouw en man samengevoegd. Ik heb verordend dat een vrouw na tien (maan)maanden haar kind ter wereld brengt. Ik heb bij wet bepaald dat het kind zijn ouders moet liefhebben. Ik heb voor de ouders die zich liefdeloos gedragen straf ingesteld. Ik heb met mijn broer Osiris aan het kannibalisme een eind gemaakt. Ik heb de mensen met de mysteriën bekendgemaakt. Ik heb de heerschappij van tirannen opgeheven. Ik heb de heiligdommen van de goden gesticht. Ik heb aan het moorden een eind gemaakt. Ik heb afgedwongen dat vrouwen door hun mannen bemind worden. Ik heb gemaakt dat gerechtigheid sterker is dan goud en zilver. Ik heb als wet ingesteld dat het ware goed geacht wordt. Ik heb de huwelijkscontracten uitgevonden… Aan mijn zijde is de gerechtigheid sterk. Ik ben de Vrouwe van de rivieren en de winden en de zee… Ik maak de zee kalm en doe haar golven. Ik ben in de stralen van de zon… Ik ben de Vrouwe van de scheepvaart. Ik maak wat bevaarbaar is onbevaarbaar, als het mij goeddunkt. Ik heb de eilanden uit de diepte aan het licht gebracht… Ik overwin het lot. Het lot gehoorzaamt mij. Wees gegroet, Egypte, dat mij gevoed heeft…”.

 

Isistempel in Nederland

Egyptologe  Arianne is bezig met de voorbereidingen voor de ‘Expositie Goden van Egypte’ in het Oudheidkundig Museum in Leiden, waar iedereen in de entree gratis de kleine tempel van Taffeh, oorspronkelijk gewijd aan de godin Isis, kan bewonderen. Vanaf 710 na Christus functioneerde het gebouwtje als christelijk Godshuis. Ze verloor haar religieuze functie toen de streek enkele eeuwen later tot de islam overging, waarna de ruimte werd gebruikt als opslagplaats en veestal. Toen de Egyptische regering in de jaren vijftig besloot een stuwdam te bouwen, schonk Egypte de tempel aan Nederland omdat het geld had gedoneerd voor de redding van de twee prachtige tempels van Aboe Simbel, die anders onder water waren komen te staan. De vier beelden van tweeëntwintig meter hoog die voor de ingang zijn neergezet, vormen hét iconische beeld van Egypte.  “… De tempel zelf was een ongekend staaltje van architectonische precisie geweest. In de tijd van de farao’s was hij zo geconstrueerd dat het zonlicht op 21 februari en op 21 oktober, via de ingang, precies op drie van de vier in het heiligdom staande beelden viel. Het enige beeld dat in het donker bleef staan was Ptah, de god van de duisternis…”. Arianne toont haar assistent Thijs de Rooij een klein gouden beeldje van Isis, waarover hij zegt dat het minder weegt dan hij dacht als hij het in zijn handen neemt. Een opmerking die Arianne niet los laat. Zondigend tegen alle protocollen schakelt ze een goudsmid in. Deze last de onderkant open. Het beeldje blijkt hol te zijn en een leren kokertje te bevatten met daarin een papyrusrolletje waarop een tekst in het Oudgrieks, dat Arianne niet beheerst.

 

Ken uzelve

De museumdirecteur is woest als Arianne hem de volgende dag op de hoogte stelt van haar doen en laten. Ze krijgt te maken met een disciplinaire schorsing en een aantekening in haar dossier omdat ze alle professionele grenzen heeft overschreden. In de tijd dat zij thuiszit, krijgt Thijs de opdracht de Griekse tekst te ontcijferen. Al vrij snel concludeert hij dat het om een recept voor een soort drug gaat dat tot een verhoogd bewustzijn moet leiden: “… In godsdiensten overal ter wereld en door alle eeuwen heen is op grote schaal gebruikgemaakt van geestverruimende middelen. Pythia, de priesteres van het orakel in de Griekse oudheid, zat in Delphi op een driepotige kruk boven een gespleten rots waaruit het licht hallucinerende ethyleengas opsteeg. Ze raakte erdoor in hogere sferen, begon onverstaanbare klanken uit te stoten die vervolgens door priesters werden omgezet in begrijpelijke menselijke taal. Sjamanen diep in oerwouden van Indonesië of in het Amazonegebied lieten met een blaaspijp hallucinogeen poeder in hun neus blazen waarna zij een ‘hemelreis’ maakten, waarbij ze goden en voorouders ontmoetten. De Romeinse volgelingen van Demeter, de godin van het graan, aten brood dat besmet was met de moederkoornschimmel wat in feite lsd opleverde, hetgeen zich uitte in extatisch dansen…” (zie ook de ‘Nijkerkse beroeringen’ die waarschijnlijk werden veroorzaakt door de doornappel). Thijs laat het recept lezen aan een collega met wie hij zijn kantoor deelt. De laatste is bijna klaar met een boek over ‘hermetische’ geschriften: religieus-filosofische teksten uit de eerste eeuwen van onze jaartelling die zijn geschreven onder de naam van de legendarische filosoof Hermes Trismegistus. Ze werden samengebracht in diverse bundels waaronder het beroemde “Corpus Hermeticum”. De aanhef van het papyrusrecept lijkt te verwijzen naar het stimuleren van zelfinzicht en eindigt met de bewering dat ‘nauwgezette uitvoering het bewustzijn zal verhogen’: “… Het idee dat ware kennis zelfkennis is die uiteindelijk godskennis is, vind je vrijwel in alle religieuze tradities over de hele wereld…”. Zelfs Calvijn vond dat. “… Het gaat om een omkering, om een metamorfose. Het gaat om een transformatie van uitwendig naar inwendig…”.  ‘Gnothi seauton’, prijkte er boven de tempel van Apollo in Delphi: ‘Ken uzelve’.

 

Bio Science Park

Een stuk van de magische tekst luidt: ‘Pluk de plant die vernoemd is naar jouw ster.’ Dat moet Sirius zijn, aan wie Isis gelinkt is. Sterker: Isis ís Sirius. Op het moment waarop zij aan de hemel verscheen begon de overstromingsperiode van de Nijl en daarmee het nieuwe jaar.  “… De Egyptenaren beschouwden Orion en Sirius van oudsher als het huis van Isis en Osiris. Nadat zij de aarde hadden verlaten, wilde elke Egyptische farao hen volgen. De luchtschachten in de grote piramide van Cheops zouden precies zijn gericht op de plekken waar in die tijd de sterren hadden gestaan. Arianne kende de theorieën van mensen als Robert Bauval, Adrian Gilbert en Graham Hancock die hadden aangetoond dat de lijn waarin de piramides in Gizeh waren gebouwd exact overeenkwam met de gordelstenen van Orion – een afspiegeling van de sterrenhemel…”. Thijs kan er niet achter komen om welke plant het precies gaat. Hij besluit een biomedisch wetenschapper te raadplegen die bij Pharmafood Ltd., een van de farmaceutische bedrijven in het Bio Science Park achter het Centraal Station werkt, waar ze zich bezig houdt met voedingssupplementen. Verder schakelt hij nog een ‘archeobotanist’ in: iemand die plantaardige resten bestudeert ter ondersteuning van archeologisch onderzoek. “… Plantenresten als stengels, wortels en vooral zaden kunnen, mits onder gunstige condities bewaard gebleven, na honderden en zelfs duizenden jaren nog worden gedetermineerd…”. Het recept noemt verder de ‘bacopa’, een plantje dat al drieduizend jaar wordt toegepast in de traditionele geneeskunst van India, de Ayurveda. Het zou een beproefd middel zijn tegen angst, concentratieproblemen, een slecht geheugen en epilepsie. Ook in het Westen zijn er pilletjes van op de markt.

 

Incapicitantia

In een andere verhaallijn komt er een nogal verdacht figuur aan bij Pharmafood Ltd., waar in een afgeschermd gedeelte onder de grond geheime onderzoeken plaatsvinden. De meeste medewerkers weten van niks. De man vertegenwoordigt klanten uit de wapenindustrie die interesse hebben in zogeheten ‘incapacitantia’: stoffen die iemand tijdelijk uitschakelen zonder er letsel aan over te houden. Het verhaal over Dina, de dochter van aartsvader Jakob in Genesis 34, is één van de eerste voorbeelden. Wanneer Jakob met zijn gevolg in een onbekend gebied in Kanaän neerstrijkt, gaat Dina bij de meisjes van het land kijken. Ze loopt tegen Sichem aan, een jongeman die haar verkracht. Daarna wordt hij verliefd op haar. Zijn vader, Hemor, zoekt Jakob op om te vragen of de twee mogen trouwen. Wat Dina daarvan vindt, lijkt er niet toe te doen, zoals nog steeds in sommige landen: zo red je als meisje de eer van de familie. Jacob geeft zijn zegen aan deze verbintenis onder de voorwaarde dat alle mannen in de woonplaats van Hemor en Sichem zich volgens de joodse rituelen laten besnijden. Dat vinden ze best (hoe dan?). De volgende dag liggen ze allemaal met koorts op bed, sluipen Jakob en de zijnen de stad in, en worden de gewonden vermoord. De vrouwen, kinderen en al het vee nemen ze mee als oorlogsbuit. Plus dochter Dina natuurlijk. Ander voorbeeld: de alcohol die de kolonisten in Amerika uitdeelden aan indiaanse stammen.  

 

High

Er zijn twee soorten incapacitantia: stoffen met een fysieke uitwerking en stoffen met een psychische uitwerking. “… De eerste veroorzaken bijvoorbeeld tijdelijk een verminderd bewustzijn, desoriëntatie, blindheid of verlammingen. Dat doen ze door inwerking op het centrale zenuwstelsel. Je kunt denken aan curare, een verzamelnaam voor verschillende vergiften die door sommige Zuid-Amerikaanse indianenstammen worden bereid uit onder andere een bepaalde liaan en andere planten. Ze dopen hun pijlpunten in de curare en hun prooi raakt tijdelijk verlamd; een aap bijvoorbeeld valt uit een boom. Verder zijn er gefluorideerde ethers, die stuiptrekkingen veroorzaken…”. Incapacitantia met een psychische uitwerking zijn onder andere lsd of mescaline, een alkaloïde die gewonnen kan worden uit cactussen: “… Sjamanen gebruiken de stof bij hun rituelen. In de jaren zestig raakte het gebruik ervan populair als recreatieve drug bij zogenoemde psychonauten, die de drug gebruikten voor verlichting en verkenning van de geest. Gebruikers omschrijven het effect van mescaline als een innerlijke reis door de geest, waarbij zowel de positieve als de negatieve kanten van de geest vanuit een ander perspectief kunnen worden verkend. Jim Morrison was een bekende gebruiker ervan, de schrijver Aldous Huxley ook trouwens…”. Vanwege die ‘innerlijke reis’ kom je bij dergelijke stoffen al gauw op het terrein van de godsdienst, esoterie en spiritualiteit. Dan heb je nog ‘bufotenine’: “… Je vindt het op de huid van bepaalde padden, mensen likken eraan om high te worden. Dit middel wordt al eeuwen gebruikt in de traditionele geneeskunde in China. Ook weer in Zuid-Amerika wordt dit door inheemse stammen bij religieuze rituelen als psychedelisch snuifmiddel gebruikt, ‘yopo’ heet het. Het zit ook in bepaalde paddenstoelen, waaronder de vliegenzwam…”.

 

Chemische wapens

Dichter bij huis: “… Yellow rain, of ‘Trichothecenen mycotoxines’, is een chemisch wapen dat de Russen in 1976 in Laos en Cambodja zouden hebben ingezet tegen de Amerikanen, maar hard bewijs hiervoor is nooit gevonden. Recenter is het gebruik geweest van fentanyl en derivaten in 2002, toen een stof uit deze familie zou zijn gebruikt bij de ontzetting van het door Tjetsjenen bezette theater in Moskou. Via het ventilatiesysteem spoot het Russische leger een aerosolvorm van het verdovingsmiddel carfentanil naar binnen, in de vorm van gas. Het is een middel, tienduizend keer sterker dan morfine, een heel sterk opiaat dus. Er werd een veel te hoge dosis binnengebracht, waardoor veel mensen in het gebouw stikten. En daarmee zie je direct het probleem…”. Het punt is namelijk dat incapacitantia in de praktijk lastig toepasbaar zijn vanwege de onvoorspelbare effecten. Het onderzoek staat nog in de kinderschoenen. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar ‘chemtrails’: chemische sporen. Veel complotdenkers geloven dat overheden vanuit vliegtuigen hun bevolkingen besproeien met een mysterieuze substantie, waardoor mensen makke lammetjes worden. Oftewel onkritische burgers die alles slikken wat de regering hun voorschotelt. Het bewijs zien ze in ongebruikelijke condenssporen die vliegtuigen achterlaten in de lucht. Met welk doel? “… Daar lopen de meningen dan weer uiteen, maar uiteindelijk komt het er meestal op neer dat er een schimmige wereldregering is. Een geheim genootschap van ingewijden, dat achter de schermen al eeuwenlang feitelijk de touwtjes in handen heeft en dat uit is op de totale beheersing van de hele wereld…” (zie ook: “Waarheidszoekers” van Cees Zweistra).

 

Fake news

Chemtrails bevinden zich veel te hoog en veel te ver in de lucht. Er wordt wel geëxperimenteerd met gas, vooral om het zwaarder te maken zodat het op de grond blijft hangen en niet vervliegt. Zwavelhexafloride is bijvoorbeeld vijf keer zo zwaar als zuurstof, maar het is een drieëntwintigduizend keer zo sterk broeikasgas als koolstofdioxide én giftig. Echter: “… In dit tijdperk waarin feiten gemakkelijk worden weggezet als ‘ook maar een mening’ maakt hard wetenschappelijk bewijs dat chemtrails onzin zijn, weinig indruk op de mensen die erin geloven…”. Bovendien floreren sommige figuren juist in een omgeving waarin zoveel fake news wordt verspreid, dat gewone burgers het onderscheid tussen echt nieuws en nepnieuws niet meer kunnen maken. Zie de presidenten bij wie het woord fake news zo ongeveer in de mond bestorven ligt en machthebbers die het wantrouwen jegens de pers voeden. Welke bronnen kun je nog vertrouwen? “… Klimaatverandering een hoax? 9/11 een ‘inside job’? De monetaire crisis een vooropgezet plan van de banken? Vaccinaties die autisme veroorzaken? Big Pharma, Big Oil, Big Finance… “. In deze sfeer van twijfel en mist gedijt de wapenindustrie. “… De onrust, het wantrouwen, de jaloezie, de angst voor het vreemde, voor de vreemdeling. Voor de ander, zelfs als die eruitzag als jij… Dat was de atmosfeer waarin regeringen zonder veel maatschappelijke discussie defensiebudgetten konden verhogen, meer geld konden sluizen naar de bewaking van grenzen, meer fondsen vrij konden maken voor geheime diensten…”. Voorlopig zijn gevaarlijke chemtrails nog lariekoek, maar er zijn andere manieren. Je kunt middelen verwerken in eten en, nog kansrijker, oplossen in drinkwater om ze heel gericht in omloop te brengen via de waterleiding. “… Het voedsel en drinken kun je in vorm van pakketten verspreiden in een gebied vol hongerige en dorstige strijders, zogenaamd bedoeld voor de burgerbevolking, maar ‘bij vergissing’ gedropt in vijandelijk gebied…”. De vertegenwoordiger uit de wapenindustrie heeft genoeg gehoord en stelt ‘om te beginnen’ een miljoen euro beschikbaar om het onderzoek naar incapacitantia te intensiveren.

 

Diefstal

Terug naar Isis. Ze werd beschouwd als een grote tovenares en genezeres, daarom komt ze vrij vaak voor in magische teksten. Op de zuil in Memphis staat dat ze door Hermes is opgevoed. In een andere tekst staat weer dat ze de dochter van Cronus is, de vader van Zeus. In de inwijdingsriten in de oudheid werd de leerling aangesproken met ‘zoon’ of ‘dochter’ en de leraar met ‘vader’, dus een en ander heeft niets met een biologische band te maken (zie het christendom waarin gelovigen elkaar soms ook aanspreken met broeder en zuster 'in de Heer'). Als Arianne weer op haar werk verschijnt en ze de originele papyrus uit de kluis wil halen waarin hij zit opgeborgen, blijkt hij te zijn verdwenen. Het beeldje en de koker liggen er nog wel. Ook de vertaling plus de foto’s die Thijs van de papyrus heeft gemaakt zijn foetsie. Dan begint het gedonder. Om het plot niet te verklappen ga ik het daar verder niet teveel over hebben. De achtergrondinformatie is interessant genoeg.

 

Vicieuze cirkel

Over de rol die de Nederlandse wapenhandel wereldwijd speelt: “… Hoewel ruim achter grote exporteurs als de VS en Rusland was Nederland een van de grootste wapenexporteurs ter wereld, met honderden bedrijven die actief waren in deze sector. Het ging dan om de productie van wapens en wapenonderdelen, marineschepen, delen van gevechtsvliegtuigen en helikopters, en radar- en vuurleidingsystemen waarmee bommen en raketten hun doel zochten. Jaarlijks werd voor een kleine miljard euro aan wapenexportvergunningen afgegeven. Verreweg de meeste wapens en wapenonderdelen die Nederland produceerde, werden aan het buitenland verkocht. Daarnaast was Nederland een belangrijke doorvoerhaven – wapens werden elders gemaakt en via Schiphol en Rotterdam vervoerd naar andere landen. De export van tweedehandswapens van de Nederlandse krijgsmacht leverde de schatkist veel geld op…”. Zonder enige wroeging accepteren Nederlanders de rente op hun spaarrekeningen bij banken die investeren in clusterbommen en granaten. Wapens die door ondemocratische regeringen worden ingezet tegen de eigen bevolking. “… Pakistan en India vochten decennialang een bloedig conflict uit om de provincie Kashmir. Landen als Bahrein, Egypte, Libië, Saoedi-Arabië en Jemen gebruikten graag Nederlandse wapens om de eigen burgers of die van een naburig land mee te bestoken…”. Onder het mom van ‘Laat de markt zijn werk doen’, ‘Wapens doden geen mensen, mensen doden mensen’, ‘Het gaat om de werkgelegenheid, mensen’, steunt de regering de defensie-industrie van harte, die op haar beurt weer wordt bijgestaan door de invloedrijke lobbygroep Stichting Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid, de NIVD. Zie hun jaarlijkse symposium en beurs. Het ironische is dat de hele situatie zichzelf in stand houdt en versterkt. “… Zonder scrupules leverde men aan beide partijen in een conflict. En als het ene land een grote order had geplaatst, wilde een ander land niet achterblijven om zich te beschermen tegen de nieuwe wapens. De laatste jaren was daar nog een heel nieuwe ontwikkeling bij gekomen. Door de oorlogen en conflicten in het Midden-Oosten en in Afrika was er een gestage vluchtelingenstroom naar Europa op gang gekomen. En juist de aanwezigheid van vluchtelingen was weer koren op de molen van rechtse partijen, die met hun beleid juist aan de basis stonden van de conflicten waarvoor deze mensen op de vlucht waren geslagen. Uitgerekend deze partijen groeiden als kool, gebruikmakend van de angst voor buitenlanders, een angst die ze zelf met hun verkiezingsretoriek actief vergrootten…”.

 

Kwantumfysica

De diepe wijsheid in de hermetische geschriften en in de onderwijzingen van de legendarische Hermes Trismegistus, zoals de bedrieglijk eenvoudige uitspraak ‘Zo boven, zo beneden’ (uit de “Smaragden Tafel”), lijken meer en meer door de moderne natuurwetenschappen te worden bevestigd. Alles wijst erop dat er één enkel bewustzijn bestaat, de ‘anima mundi’ of wereldziel, waar al het andere uit voortspruit. Zie het werk van zogenoemde grenswetenschappers als Rupert Sheldrake en Ervin László, die dit oeroude idee combineren met de nieuwste inzichten uit de natuurkunde, de kwantumfysica, de scheikunde en de astronomie. De meest recente bevindingen in de kwamtumfisyca erkennen iets als het ‘Akasha-veld’ (een filosofisch idee uit het hindoeïme), waarin alle informatie uit het heden en het verleden plus de toekomst zou zijn opgeslagen, vergelijkbaar met Jungs ‘collectief onbewuste’. Elke gedachte die ooit in iemands hoofd is opgekomen, elke emotie die ergens door iemand is gevoeld, wordt er voor altijd in bewaard. Verlichte zieners en genieën zoals Mozart of Bach zouden er rechtstreeks toegang toe hebben gehad. Verschijnselen als telepathie en herinneringen aan vorige levens kunnen met dit universele en permanente geheugen van het universum goed worden verklaard. Zie de boeken “Het Veld” en “Het Intentie-experiment” van de wetenschapsjournaliste Lynne McTaggart. Welnu, het recept op de Isispapyrus zou wel eens een drug kunnen bevatten waardoor je toegang krijgt tot dit Akasha-veld.

 

Geheime genootschappen

Allerlei min of meer geheime loge's zijn met voornoemde hermetische teksten aan de haal gegaan. Windmeijer haalt er  een verborgen genootschap bij dat draait om Isis, zoals het bij veel rooms-katholieken draait om Maria: “… Het zijn vergelijkbare figuren natuurlijk, allebei moedergodinnen en allebei moeders van godenzonen…”. Zie mijn vorige blog. Over de duistere voorgeschiedenis van de loge die een aftakking is van de in de negentiende eeuw opgerichte ‘Hermetic Order of the Golden Dawn’: “… Kijk, de oorsprong van The Golden Dawn ligt bij mensen die actief waren binnen de Broederschap van de Rozenkruisers en de vrijmetselaars. Ook zijn er banden met de Hermetic Society en het Theosofisch Genootschap – je zou een boek kunnen schrijven over de ontstaansgeschiedenis alleen al…”. The Golden Dawn was een echt bestaand hermetisch genootschap, “… wat wilde zeggen dat de leden werden onderwezen in de principes van de occulte wetenschap en de magie van Hermes. Heel bekende mensen waren er lid van geweest. De Ierse dichter William Butler Yeats bijvoorbeeld. Of Arthur Edward Waite en Aleister Crowley, bekend van de tarot. Ook Bram Stoker was er kind aan huis geweest, de schrijver van ‘Dracula’… Van begin af aan hadden de Egyptische godennamen en symbolen een belangrijke rol gespeeld – en dat alles binnen een magisch-theosofische context in een melange van egyptosofie, christelijke kabbala en een op rozenkruisorden geënte initiatiepraktijk…”. Het is allemaal nogal duister: “… Een belangrijk onderdeel van de Isis-loge was het gebruik van hallucinerende middelen, waarmee de leden verlichting probeerden te bereiken…”. Het tijdelijk karakter van de werking van deze middelen is een groot nadeel, nog los van de soms erg vervelende bijwerkingen, zoals bijvoorbeeld hevig braken en diarree. De heilige graal is het vinden van een drug dat een permanente verandering van het bewustzijn tot stand kan brengen. Biedt het recept op het gevonden papyrus iets dergelijks?

 

Gnosis

Veel overgeleverde teksten over alchemie, astrologie en mystieke teksten die moeten leiden tot het verkrijgen van gnosis, maar ook over magie zoals op de papyrus, worden toegeschreven aan Hermes Trismegistus, ‘de Driewerf Grootste’, omdat hij de grootste filosoof, de grootste priester en de grootste koning ooit zou zijn geweest: “… Een mythische figuur, in feite de Griekse naam van de Egyptische god Thoth, de god van de wijsheid en het schrift. Hij zou geheime kennis hebben geopenbaard aan de mens…”. Gnosis staat voor ‘kennis’, en wel over de ziel die terug kan keren naar de goddelijke wereld waar ze vandaan komt, mits de mens zijn herinnering aan die goddelijke wereld terug weet te halen. “… De mens leeft in een staat van onwetendheid, die wordt omschreven als ‘slaap’ of ‘dronkenschap’. De ziel is vervreemd van het goddelijke, waardoor de mens zijn goddelijke kern is vergeten en zijn oorspronkelijke herkomst. De gnosis leidt dan uiteindelijk tot een ontwaking of herinnering…”. Plato zei het al: ‘Soma sèma’- ‘Het lichaam, een gevangenis’. De mens heeft alle kennis die nodig is al ín zich. Wie zichzelf kent, kent God. Verlossing is volgens de aloude gnosis dan ook niet vergeving van zonden, maar het opheffen van onwetendheid. De slang in het paradijs wordt daarom niet als de kwaaie pier gezien. “… Hij was het juist die de ogen van de mensen opende en hun de weg wees naar hun ware bestemming. Een mindere god, de god van het Oude Testament, had de materiële wereld geschapen waarin de menselijke ziel vast was komen te zitten…”.

 

Brave New World

Een fragment gaat over “Brave New World” van Aldous Huxley. En met name om het gebruik van de drug soma dat in het verhaal zorgt voor gelukzaligheid en vergeetachtigheid. Als je het hebt over ‘synchroniciteit’: tegelijk met dat ik hierover las zag ik dat filosoof Jelle van Baardewijk een internetcollege gaf over het boek. Van Baardewijk noemt onze smartphone een soort soma. In zijn boeken “The Doors of Perception” en “Heaven and Hell” beschrijft Huxley zijn eigen experimenten met geestverruimende middelen, waaronder mescaline en lsd. Even verder mailt de voornoemde paleobotanist terug om te laten weten dat hij nooit over een Isis-plant of Sirius-kruid heeft gehoord. Wellicht gaat het om de alruin, dat al sinds jaar en dag bekend staat als ‘heksenkruid’. Het bevat giftige alkaloïden en werd vroeger gebruikt als narcoticum en pijnstiller. Het heeft hallucinogene effecten: er zijn meldingen van gebruikers die het gevoel hadden in een dier te zijn veranderd. Door “Harry Potter” is de plant bij een groot publiek bekend geworden.

 

De tranen van Isis

Later belt de paleobotanist om te vertellen dat hij er achter is gekomen dat het om ‘verbena’ oftewel ‘ijzerhard’ gaat, dat ooit een bijzondere heilige plant is geweest. Volgens Plinius de Oudere was er geen gewas zo heilig. “… Ook de Perzen, Egyptenaren, Kelten en Germanen beschouwden het kruid als heilig. In Perzië werd het kruid gebruikt bij de aanbidding van de zon. De Grieken en Romeinen noemden het al ‘hiera botane’ of ‘herba sancta’, een heilig kruid dus…”. Een van de bijnamen was ‘Tranen van Juno’, maar ook ‘Tranen van Isis’. Jawel. Het kruid was gewijd aan Aphrodite, bij de Romeinen dus Venus. “… De Grieken en de Romeinen schreven de plant allerhande eigenschappen toe, onder andere het vermogen om vijanden te verzoenen. In Rome plukte men het ijzerhard op een heilige plaats bij het Capitool, om er priesters mee te omkransen. Priesters in het oude Rome gebruikten ijzerhard om hun Jupiter-altaren te reinigen. Men maakte er een soort bezems van…”. Bij de Egyptenaren was het kruid aan Isis gewijd, en werd het gebruikt bij talrijke religieuze plechtigheden. De Keltische druïden, die het kruid ‘Ferfaen’ noemden, pasten het toe bij voorspellingen en lotsbepalingen. Voordat ze het kruid oogstten, brachten ze offers aan Moeder Aarde. “… De feestelijkheden die gepaard gingen met de oogst van het ijzerhard vonden plaats in de lente bij de opkomst van de ster Sirius, bij een maan- en zonloze hemel – vooral als er oorlog gevoerd of vrede gesloten moest worden…”. Je moest het kruid onder de juiste omstandigheden plukken omdat anders de kracht van de plant verloren zou gaan. Dat is nog wel gebruikelijk binnen de huidige alternatieve geneeskunde: wel of niet bij volle maan, wel of niet in het voorjaar, wel of niet met wortel en al, enzovoort. Ik had er nooit van gehoord, maar er zit de nodige boerenslimheid achter. “… Het heeft te maken met de sapstromen in de plant, met de zwaartekracht. Met volle maan zitten de sappen als het ware hoger in de plant, heel eenvoudig gezegd. Als je dan plukt, dan is het alsof je een ader doorsnijdt en je de plant verwond…”. Iets wat op wetenschappelijke wijze is te verklaren, dus zonder hocus pocus. Volgens het Isisrecept moet je voor je de plant plukt ook nog de grond met honing begieten die zo uit de honingraat komt. Dat lijkt meer te gaan om iets terugdoen voor de natuur. Als een respectvolle manier van omgaan met haar. “… In de middeleeuwen beschouwden de mensen ijzerhard als een tovermiddel om maliënkolders en pantsers ondoordringbaar te maken voor pijlen en ander wapentuig. Ook Maarten Luther ging tekeer tegen mensen die ijzerhard aan kinderen bonden als ze hen lieten dopen. Het kruid werd geacht om het kwaad te weren…”. In de christelijke mythologie ging het verhaal dat ijzerhard werd gebruikt om Christus’ wonden te stelpen toen Hij van het kruis gehaald werd. “… In Engeland wordt het daarom ook wel ‘herb of the cross’ genoemd. IJzerhard heeft inderdaad een samentrekkende werking waardoor wonden sneller genezen. Vaak wordt ook de rustgevende, kalmerende en slaapverwekkende werking van thee van verbena genoemd. In onze tijd wordt de thee gedronken bij nerveuze stoornissen, zoals angst en stress…”.

 

Vliegenzwam

Verder gaat het over een middeleeuws fresco, daterend uit 1291, in een kapel van de Abbaye de Plaincourault in Frankrijk, die een ‘Amanita muscaria’ als boom vertoont waarvan de slang de vrucht aan Eva geeft. Was de aantrekkelijke vrucht geen appel, maar een paddo die de mensen de ogen opende voor goed en kwaad? Ik kan mij herinneren dat de orthodoxe apologeet Francis Schaeffer het gebruik van drugs inderdaad interpreteerde als een manier om toegang te krijgen tot de wereld van de ‘verborgen dingen’ van God, ‘die niet voor de mens zijn bedoeld’ – zie Deuteronomium 29:29. Er komen in de christelijke mythologie wel meer verwijzingen voor naar deze paddenstoel, die vliegen aantrekt en tijdelijk verdooft. Zie de Bijbelse Baäl of Beëlzebul: de ‘god van de vliegen’. Tot voor kort gebruikten veel Europese huishoudens de paddenstoel als vliegenvanger.

 

Volg je hart, maar met verstand

Het recept bevat verder sap van de papyrusplant, dat een bindend effect heeft zoals lijm, om de verschillende ingrediënten samen te houden. De zeer giftige gele monnikskap, ‘Aconitum’ dan wel ‘duivelsknol’ of ‘wolfswortel’. ‘Koningin der giften’. Geassocieerd met de Griekse Hekate en haar priesteres Medea en verwant aan de Anatolische moedergodinnen. Het kauwen op bladeren leidt tot hallucinaties. En de wolfskers of belladonna dat de uiterst giftige stof atropine bevat. Bij inwendig gebruik kunnen waanvoorstellingen en roestoestanden optreden. Het wrijven op de huid van een mengsel met gele monnikskap en belladonna zou een tintelend gevoel van lichte verdoving geven. Het wekt hallucinaties op, de illusie dat je vliegt. De botanische naam is ‘Atropa’, wat ‘onafwendbaar’ betekent, de naam van een van de drie Griekse schikgodinnen. Het gaat ook over meel van de pitten van de ‘johannesbroodboom’ oftewel ‘sprinkhanenboom’. Door een foutieve vertaling is het goed mogelijk dat Johannes de Doper, waarnaar de boom is genoemd, geen sprinkhanen maar de peulvruchten van deze boom at. Sterker: het is zelfs een boom die sprinkhanen laten liggen! “… Ook de verloren zoon uit de Bijbel, die zijn buik vulde met de schillen die de varkens aten, heeft zich gevoed met de peulen van de johannesbroodboom…”. Het verbazingwekkende is dat het tevens een antidepressieve werking heeft. Het gaat de angsten tegen die bij ‘de reis naar binnen’ horen (zie ‘de donkere nacht van de ziel’). Al de ingrediënten samen versterken elkaar blijkbaar tot een machtig middel, dat inwerkt op ons egoïstiche reptielenbrein met haar focus op overleven  (zie de vijf v’s: vechten, vluchten, verstijven, vreten, voortplanten), het zoogdierenbrein dat ervoor zorgt dat je gedrag herhaalt dat gelukkig maakt en onplezierige ervaringen mijdt, en de neocortex, ‘de nieuwe schors’, waar je weloverwogen beslissingen neemt en problemen analyseert. Wanneer het emotionele en cognitieve brein elkaar aanvullen, ervaren we een innerlijke harmonie. Zijn we in balans: “… Volg je hart, maar met verstand…”.

 

Vredespil

Het lijkt erop dat de Isis-drug  de vijf v’s uitschakelt. Alsof het een soort ‘vredespilletje’ is. Zie ook: Karen Armstrong in “Compassie”. Verrassend is dat bij mannen tijdens gevaar voornamelijk het hormoon adrenaline vrijkomt, bij vrouwen daarentegen het knuffelhormoon oxytocine: “… Dit maakt dat vrouwen in tijden van verhoogde spanning eerder vrienden zoeken, of bevriezen in hun actie en dus niet zozeer de strijd aangaan of vluchten…”. Welke konsekwenties dat heeft, vertelt bijvoorbeeld Maaike Meijer in haar indrukwekkende boek “Radeloze helden”. Elk voordeel heeft zijn nadeel. Wat als onze natuurlijke neiging om in gevaarlijke situaties te vechten of te vluchten door zo een vredespil wordt geneutraliseerd? Worden mensen er niet ‘willoos’ van? Zo passief en meegaand dat ze overal overal ‘ja en amen’ op zeggen? Hebben machtshebbers niet heel veel baat bij onderdanen die niet in opstand komen of zich verzetten tegen onrecht? Zie “Brave New World”.

 

Uitgave: HarperCollins – 2021, 336 blz., ISBN 978 940 270 719 9, € 15,-

Rechtstreeks bestellen bij bol: klik hier